Zamek w Bydlinie –to obecnie ruiny średniowiecznego zamku, na Szlaku Orlich Gniazd. Zamek wznosi się na wysokim, skalistym wzgórzu i przez pewien czas pełnił również funkcję świątyni. Pojawiają się również opinie, że budowla nigdy nie była zamkiem i od początku pełniła funkcje sakralne.
Historia
Pierwsze wzmianki na temat zamku sięgają końca XIV w., wtedy na wysokim, skalistym wzgórzu zbudowano wieżę obronną, która pełniła funkcje warowne przez około dwieście lat. Budowę warowni przypisuje się Niemierzy z Gołczy a pierwszym właścicielem miał być jego syn. Do budowy zamku wykorzystywano łamany kamień wapienny pochodzący z miejscowych złóż, a w późniejszych okresach użytkowania także cegłę.
Na początku XVI w. zmieniło się przeznaczenie budowli. Ówcześni właściciele – Firlejowie przebudowali zamek zmieniając go w kościół. W okresie reformacji ok. 1570 r. Jan Firlej na krótki czas zamienił kościół na zbór kalwiński. W 1594 r. jego syn Mikołaj ponownie przeobraził świątynię na kościół katolicki pw. Świętego Krzyża, od którego nazwę przejęło obecnie całe wzgórze. W 1655 r. kościół zburzyli Szwedzi idący na Częstochowę. Kilkadziesiąt lat później został odbudowany przez Męcińskich. Pod koniec XVIII w. zamek został stopniowo opuszczony i uległ ruinie.
Na początku I wojny światowej, 17 listopada 1914 r., legioniści pod dowództwem komendanta Trojanowskiego okopali się, zajmując pozycje na wzgórzu zamkowym, a następnie ruszyli na stojące w Załężu wojska rosyjskie, rozpoczynając w ten sposób bitwę pod Krzywopłotami.
Wygląd
Zamek składał się z wysokiego budynku na planie prostokąta 24×11 metrów. Średnia grubość murów wynosiła około 2 do 3 metra. Budynek prawdopodobnie posiadał co najmniej trzy kondygnacje z dwoma pomieszczeniami na każdym piętrze. Oprócz okien w ścianach znajdują się także wąskie okienka strzelnicze. Obiekt otaczała fosa oraz kamienno-ziemny wał, ponadto od północy zamek chroniła stroma skarpa i rozległe podmokłe tereny. W czasie przebudowy warowni na kościół zamurowano pierwotne otwory okienne oraz drzwiowe i podzielono jednoprzestrzenne wnętrze budowli głównej na trzy wydzielone pomieszczenia. W połowie jej długości wzniesiono ścianę tworząc w ten sposób osobne prezbiterium i nawę.
Dzisiaj można oglądać już tylko ruiny dawnych zabudowań. Są one dostępne do zwiedzania. Ruiny znajdują się w północnej części Bydlina, obok cmentarza, po lewej stronie drogi prowadzącej do Dłużca.
Źródło: Zdjęcia z partnerskiej strony www.zamki-gotyckie.pl