KulinariaProdukty tradycyjne

Bryndza podhalańska

Bryndza to popularny ser z Podhala, produkowany z sera owczego, nazywany również owczym twarogiem. Jest znany także w całych Karpatach (w Rumunii – skąd pochodzi jego nazwa – na Węgrzech, Słowacji i Bułgarii). Wytwarza się go z dojrzałego bundzu.

Pochodzenie:

Bryndza podhalańska posiada długą tradycję wytwarzania, a pierwsze wzmianki o niej pochodzą z 1527 roku. Wiedza dotycząca sposobu oraz zasad wytwarzania bryndzy podhalańskiej była przekazywana z pokolenia na pokolenie i stała się obecnie sztuką, której tajniki znane są tylko producentom tego regionu. Słowo bryndza pochodzi z języka wołoskiego (por.rum.brânză – „ser”). Dawniej ser był używany jako środek płatniczy.

Wytwarzanie:

Do produkcji bryndzy podhalańskiej wykorzystywane jest mleko owcze, pochodzące od „Polskiej Owcy Górskiej” oraz ewentualnie dodawane jest mleko krowie pochodzące od krów rasy „Polskiej Krowy Czerwonej”. Bydło rasy „Polska Krowa Czerwona” jest rodzimą rasą bydła, wyhodowaną na ziemiach polskich. Bardzo istotny wpływ na ostateczną jakość mleka owczego wykorzystywanego do jego wyrabiania a co za tym idzie smak sera ma specyficzna roślinność Tatr i Podhala, którą żywią się owce podczas wypasu. Niepowtarzalne cechy bryndzy podhalańskiej wynikają z wzajemnego wpływu wyjątkowych czynników naturalnych oraz ludzkich, niepowtarzalnych właściwości regionu – fauny i flory, a także sięgającej XV w. metody produkcji pozwalającej na uzyskiwanie tego jedynego w swoim rodzaju sera

Tradycyjnie bryndzę robili gospodarze lub bacowie z dojrzałego w szałasu bundzu. Przy wyrobie Bryndzy należy najpierw dokładnie skruszyć ser rękoma i wyrobić jak ciasto, tak starannie, by nie było najmniejszej grudki. Przez cały czas wyrabiania soli się masę, kosztując co chwilę, czy dość już słona. Gotową masę serową ubija się pięścią  w drewnianych dzieżkach, by nie pozostały w niej bańki powietrza a następnie nakrywa drewnianym denkiem i przyciska ciężkim kamieniem. Pod wpływem ucisku na wierzch wychodzi tłuszcz, który chroni bryndzę od zepsucia. Po jakimś czasie należy zdjąć kamień, żeby tłuszcz z powrotem wszedł w ser. Do dłuższego przechowywania przygotowaną masę sera zalewało się roztopionym masłem, które stygnąc, zamykało dostęp powietrza. Po dwóch-trzech miesiącach leżakowania bryndza nabiera swojego charakterystycznego lekko pikantnego smaku. W chłodnym i przewiewnym miejscu można ją przechowywać nawet rok.

Wygląd:

Bryndza podhalańska to ser bez skórki jest delikatnie przyprawiany, krojony w kostki i przechowywany w solance. Nie ma ściśle określonego kształtu, zależy od opakowania, powierzchnia jes równa lub lekko wypukła. Bryndza ma jednolitą konsystencję, przypominająca pastę, chociaż można spotkać również bryndzę podhalańską delikatnie ziarnistą lub grudkowatą. Ser ma kolor biały, białokremowy lub z odcieniem seledynowym.

Smak:

Ser ma charakterystyczny dość pikantny, kwaskowaty smak.

Podawanie:

Bryndza to pikantny ser, dlatego często je się ją wymieszaną ze świeżym twarogiem, jednak wielu górali uważa, że im ostrzejsza, tym lepsza. Bryndzę można spożywać z pieczywem, stosować jako farsz do różnych klusek, knedli, pierogów. Można ją również dodawać do sałatek, robić z niej pasty, używać do pieczenia lub jako okrasy do gotowanych ziemniaków. Rozrzedzona wodą bryndza zastępuje mleko.

28.09.2005 bryndza podhalańska została wpisana na na Listę produktów tradycyjnych

Źródło:

http://www.minrol.gov.pl
http://www.owcaplus.pl/oszczypek/
http://www.seromaniacy.pl/seropedia/ser,Bryndza

Podobne wpisy

Jezioro Czorsztyńskie

Łukasz Kurbiel

Lody nowotarskie

Łukasz Kurbiel

Chleb żarnowy z Łomnej

Łukasz Kurbiel

Ta strona korzysta z plików cookie. Zakładamy, że nie masz nic przeciwko, ale możesz zrezygnować, jeśli chcesz. Akceptuj Czytaj więcej